यी उपदेश

 अनि यो उपदेश जो वर्ष वर्षौ सम्म बिक्न सक्छ यो समाजको लागि..

(बिक्नु पर्छ नत्र चुलो बन्द हुन्छ,ठुला बालक त त्यस्तै हो साना बालकको माया लाग्छ)

"be the same person in private, publicly and personally."

मैले त्यहि कुरा यो ठाउँ हेर्दा सम्झिए काबेलि मास्तिरको लडेको रुख, आफै कम बग्न थालेको खोला।यो मौसम शिशिर हो। हिमाललाइ सोर्सफोर्स लाउन सकेन धेरै बग्न खोलाले। (नत्र मानिस भएको भए त्यस्तो लडेको रुख सबैले हेरुन् अवश्य आफू दुखी भएर लडेको देखाउन चाँहदैन) तर रुख र त्यो खोला उ जस्तो छ त्यस्तै देखाइरहेछ, अनवरत बगि रहेछ सानै भए नी। हिउँदमा सोर्स नलाई। मानिस भए सबै तिरका भेल आफू मा नै कटाउन र ठूलो बनेर बग्न सोर्स लाउने थिए! तर लडेको रुख चोट मा छ्टपटाएको छ र रुख काटेपछि पानीको मुहान छैन त्यो खोलाले सहेको छ। 

मानव र ति आँखाहरुले उपदेशबाट, दासत्व, भक्तित्वबाट नी केही काम छैन भनेर कहिले थाहा पाएर विरक्तिन्छ थाहा छैन्। तर उ(मानिस) विरक्तिदा र फर्किदा रुखले त आफ्नो लडेको ठुटामा नि मुना लहलह भर्दिन्छ। त्यही त अनौठो छ। उसलाइ मात्र हेरेर बाँच्ने त ओहो! कति आनन्द ले बाँच्न सक्छन् मानिस नी। हासी हासी। 

शक्तिको भोगी, भोक भएको मानिस मात्र हो दास, भक्त र ढोगी वन्न रुचाउने। त्यही भएर उ प्रकृती पनि आफ्नु नियन्त्रण मा होस चाहान्छ, तर प्रकृति किन बस्छ तब त्यो रिस बेमौसमी वर्षा भएर, भूकम्प र आधी भएर पोखिदिन्छ। त्यो उसैको नियम हो। 

अहंकारीलाई श्राप या नष्ट गर्नु नी आफ्नु महान शक्ति हो भन्ने लाग्छ। तर त्यो पछिको पछुतो को जलनले अनिदो भएको र आफ्नु जीवनमा अशान्ति भएको सायद अहंकारी आफैलाई थाहा हुँदैन। अनि आफ्नो अनिदो, अशान्तिलाई कृत्रिम योग, ध्यान, चिन्तनले मलम लगाउँछ भन्ने भ्रममा मानिस नाटकीय बन्छ। त्यो अनुहारमा झल्किन्छ। आफ्नो दासी मस्तिष्ककाे बयानमा जब मानिस थाक्दैनन् भने ती अशान्ति, जलनले छटपटाएका हुन् भनेर शान्त मानिसले दया गर्नुपर्छ। दासत्व, भक्तित्व, चाटुत्व, ढोंगी बन्ने नसामा यति मायिएको हुन्छ कि मानिस त्यो बेला सामान्य मानिसले मानिसको त्यो मानसिक अवस्था( रोग)को ख्याल गरी दिनुपर्छ। ती कुनै न कुनै मस्तिष्क रोग बाट पीडित छन् भन्ने कुरा बुझ्नुपर्छ।

अरे यति भए पछि त बुझ्नु नि आवारण र आफु स्वयं स्वासको मुर्दा मात्र मानिस। अरू बाहिरी शक्ती भनेको स्वाङ मात्र हो र अर्काको भक्तिमा लाग्नु भनेको दास मानसिकता मात्र हो।। (चाहे जुनसकै होओस् व्यक्ति प्रगतिशील, क्रान्तिकारी,विभिन्न वादी या वाद गुरु,महात्मा,परमात्मा,या मानिस नै जो शक्ति र सत्तामा छ।) विचार मान्नु, विचार अनुसरण गर्नु, विज्ञान सिद्धान्तको प्रयोग गर्नु या पढ्नु र चाटुकार या दास बन्नु बेग्लै कुरा हो।  

"तर यहाँ एउटा प्रसंग छ जब पूर्ण प्रकृति जसले कसैको कुभलो उसलाई हानि न पुर्याए सम्म उसले हानि गर्दैन गर्दैन कसैको।"

उ पुर्ण प्रकृति थियो तर यस्तो कि काम लाग्ने चापको रुख,उबाट हरेक कुरा लिइ रहे सायद काट्ने र गतिलो काठ सम्म। मलाई थाहा छैन यो रुखहरुले कसरी सहन्छन यो। 

त्यो फलको लागि मानिसले चापलाई प्रयोग गरि रहे।

अहिले म त्यो चापलाइ गुलाबको क्रसिङ्ग ओभरबाट अर्को प्रजातिको गुलाब उत्पादनमा लाग्या छु। चापले घर बलियो बनाउछ, तर त्यो जङ्गल मै अवस्थित र सबैको अपन्त्व। 

अब चापको जङ्गलको आधा अस्तित्व नस्ट हुँदै छ गुलाबको आधा अस्तित्वसग कसैको बगैंचाको मालिक हुदैछ।

घरमै मात्र सिमित हुन्छ उहि आँगनमा मात्र सुगन्धित हुन्छ, ओहो काट्न मिल्दैन, लुच्न मिल्दैन , हातहरु कापिरहेको छ, मस्तिष्क हरु बिचलित छन, आँखा तिखा छन गुलाब भन्दा आधा अस्तित्व गुलाब सग मिसाएको चापको रुख हेर्न।

तर म पुरा तयारि मा छु, ति अस्तित्वहरुको नयाँ उत्पादनमा।

मलाई त्यसबाट गुलाब निकाल्न मन छ र मलाई मेरो बगैंचामा सजाउन मन छ मलझल गर्दै अझ सुन्दर बनाउन मन छ।

चापको रुख र गुलाबको अस्तित्वको नयाँ प्रजाति। 

यो दृश्यबाट मैले सम्झेको कुरा यति नै हो जो हर मौसममा हर तरिकामा यो हर समय(private, personally , publicly) उहि छन, न लुकाउछ शिशिरको नाङ्गो पहाड, बसन्तको नयाँपन , गृश्मको बर्सात पछि ढलेको पहाड, सरदको निलो आकाश। यि पुर्ण र सधैं महान।

.............

(Dare to touch and see it, the most beautiful species)

Share: